[Breinvriendelijk onderwijs - principe:3 Sociaal
Wat was Michiel de Ruyter eigenlijk voor een man? Was hij aardig of nors, of ook weleens bang? Vond hij het fijn op zee? En waarom is hij niet eerder gestopt met zijn werk? Het lijken misschien onbelangrijke vragen. Maar leerlingen blijken hiervan juist veel te leren.
Hersenonderzoek heeft iets opvallends aangetoond. Mensen verwerken droge feiten in een ander deel van hun brein dan sociale informatie. En sociale informatie blijft makkelijker hangen. Hoe komt dat?
Mensen zijn van nature sociale wezens. Onze hersenen bevatten zenuwbanen die gespitst zijn op wat er in het hoofd van anderen omgaat: wat zijn iemands gedachten, gevoelens en bedoelingen? Dit soort informatie verzamelen we met het sociale-cognitienetwerk in onze hersenen. En dat bevindt zich op een andere plek dan de zenuwbanen waarmee je feitelijke informatie probeert te onthouden. De hersenen hebben dus twee verschillende systemen ontwikkeld voor sociaal denken en voor niet-sociaal denken.
Het systeem voor sociaal denken was er eerder. Het is ook de voorkeursstand van de hersenen. Dat verklaart waarom informatie beter onthouden wordt als het sociaal-cognitieve netwerk wordt geactiveerd.
Een voorbeeld. Je kunt leerlingen vragen de belangrijkste wapenfeiten van Michiel de Ruyter uit hun hoofd te leren. Een gebied in het buitenste deel van de hersenen komt dan in actie. Je kunt ze ook vragen om op basis van de lijst wapenfeiten een beeld te schetsen van de gedachten en bedoelingen van Michiel de Ruyter. Dan gaat het sociale-cognitienetwerk aan de slag. Onderzoek toont aan dat leerlingen onbewust dan ook de wapenfeiten gemakkelijker onthouden. Het leren lukt dus beter als ze proberen te achterhalen wat voor persoon Michiel de Ruyter was, dan wanneer ze deze feiten gaan stampen.
Deze kennis kun je in je lessen goed gebruiken. En niet alleen bij geschiedenis. Bij meer vakken kun je een variant bedenken op ‘kruip in de huid van’, om zo het sociale-cognitienetwerk te activeren. Bij rekenen bijvoorbeeld: “Wat heeft een kok aan deze berekeningen?” Of bij taal: “Wat denkt een lezer als hij deze zin ziet?” En bij techniek: “Hoe heeft deze uitvinding de gedachten van mensen veranderd?” Het is het proberen waard.
--> Lees hier meer over de 6 principes van breinvriendelijk onderwijs: voeding, veiligheid, sociaal, emoties, aandacht en prikkels.
