[Breinvriendelijkonderwijs - principe 1: Voeding]
Zitten je leerlingen te zwoegen op rijtjes Engelse woorden en wil je ze graag helpen? Stuur ze dan naar buiten, het schoolplein op. En laat ze daar twee keer drie minuten sprinten. Uit onderzoek blijkt dat dit werkt.
De laatste decennia is er veel onderzoek gedaan naar het menselijk brein. Onze hersenen zijn zo complex dat we nog steeds niet weten hoe alles precies werkt. Maar we weten wel steeds meer. En die kennis kunnen we toepassen in de manier waarop we onderwijs geven. Als je weet hoe de hersenen het liefste leren, maak je het makkelijker voor jezelf en voor je leerlingen. Waarom zou je tegen de stroom inzwemmen, als je ook met de stroom mee kunt gaan?
Een belangrijk inzicht uit de hersenwetenschap is dat het brein veel voeding nodig heeft om goed te kunnen functioneren. Dat betekent: veel zuurstof en glucose. Vooral als we nieuwe dingen leren, gebruikt het brein veel energie. De hersenen van een baby bijvoorbeeld verbruiken 65% van alle calorieën die hij binnenkrijgt. Een baby leert immers de hele dag door nieuwe dingen.
Bewegen is een manier om de hersenen goed te voeden. Als je beweegt, wordt er meer bloed rondgepompt en komt er meer verse zuurstof bij de hersenen. Dat pept het concentratievermogen weer op. We kennen allemaal het effect van energizers in de klas. Maar regelmatig bewegen heeft nog meer voordelen: onderzoekers toonden aan dat beweging de groei en de werking van het brein op allerlei manieren verbetert. Het bevordert onder meer de aanmaak van zenuwcellen en zenuwverbindingen in de hippocampus - het deel in de hersenen dat een zeer belangrijke rol speelt bij leren en onthouden.
Maar wat werkt nu beter: langdurig en rustig bewegen, of kort maar intensief bewegen? Onderzoekers lieten drie testgroepen nieuwe, onbekende woorden leren. Zo koppelden ze het woord ‘glump’ aan een plaatje van een fiets. De eerste groep bleef zitten voordat ze gingen leren. De tweede groep ging vooraf 40 minuten rustig joggen en de derde groep trok twee intensieve sprintjes van amper drie minuten. Wat bleek? De sprinters leerden de woorden het snelst (20% sneller dan de joggers) en onthielden de woorden ook het langst. Bij het sprinten bleken meer stoffen vrij te komen die belangrijk zijn voor het leervermogen. Intensief bewegen bevordert het leervermogen dus direct.
Overigens had het rustig joggen wel degelijk zin: de joggers presteerden beter dan de stilzitters. Regelmatig langdurig bewegen stimuleert bovendien de ontwikkeling van nieuwe bloedbanen in het brein. En meer bloedbanen betekent een betere doorbloeding en dus een betere voeding.
Dus wil je je klas helpen bij woordjes leren? Laat ze sprinten. Wil je zorgen dat de hersenen van je leerlingen sowieso beter gevoed zijn? Ruim dan meer tijd in voor beweging, op welke manier dan ook.
--> Lees hier meer over de 6 principes van breinvriendelijk onderwijs: voeding, veiligheid, sociaal, emoties, aandacht en prikkels.
